ՍԱՆՏՈԼԻՆ - SANTOLINA - САНТОЛИНА

Պատկանում է բարդածաղկավորների ընտանիքին։ հայրենիքը հարավային Եվրոպան է։ Բազմամյա, գեղեցիկ բույս է։ Մշակության մեջ հանդիպում է գորշ արծաթափայլտերևավոր (S. Chamaecyparissus L.) տեսակը իր ավելի կարճահասակ, կոմպակտ ձև ունեցող այլատեսակներով (S. ch. incana Lam., S. Virdids)։ Առաջինի տերևները և ինքը՝ բույսը բաց գորշավուն են, իսկ երկրորդը՝ վառ կանաչ։ Այս բույսերին հպվելիս արձակում են խիստ դուրեկան բուրմունք։ Բազմացվում է կտրոններով, բազմացման կամ ցանքարկղերում լցված մաքուր լվացված ավազով։ Կտրոնները կարելի է վևրցնել աշնան սկզբներին բաց գրունտից, կամ ձմռանը ջերմատներում 10—12 ջերմության տակ պահավող մայրակներից։ Կտրոնների համար օգտագործվում են դալար շիվերը, որոնք, սովորաբար, 15—18° ջերմության տակ արմատակալում են 20—80 օրվա ընթացքում։ Կիսափայտացած կամ փայտացած ճյուղերից վերցրած կտրոնները կամ բոլորովին չեն արմատակալում, կամ արմատակալում են մեծ դժվարությամբ 2—2,5 ամսում։ Կանաչ սանտոլինի կտրոնները համեմատաբար ավելի հաջող են արմատակալում, քան գորշագույնինը։ Արմատակալած կտրոնները որոշ ժամանակ անհրաժեշտ է թողնել տեղում, որպեսզի արմատային սիստեմը ամրանա։ Այդ ՝նպատակով ավազի շերտի տակ նախօրոք պետք է լցնել պարարտ և փափուկ հող՝ խառնած ավազի հետ։ ժամանակից վաղ հանած, դեռ լրիվ չարմատակալած կտրոնները հաճախ չորանում են, այդ պատճառով էլ պետք է ստուգել կտրոնների արմատակալման աստիճանը, երբեմն հանելով այս կամ այն բույսը։ Արմատակալած կտրոնները տնկում են 7 ամ-անոց թաղարների կամ սածիլմ՝ան արկղերի մեջ։ Գարնանը դրանք փոխադրում են ջերմոցներ՝ արևին և դրսի օդին ընտելացնելու համար։ Օգտագործվում է գորգային ձևավորումներում, արաբանախշերում, ծաղկաթմբերում նուրբ գծեր և ժապավեններ պատրաստելու համար։Ծաղկայինբ ձևավորումներում երիտասաքդ բույսերը տնկում են մեկը մյուսից 5—6, իսկ մեկ տարեկանից ավելի մեծ բույսերը՝ 10—15 սմ հեռավորության վրա։ Վերջիններս օգտագործվում են ավելի մեծ մասսիվներում և լանդշաֆտային տիպի տնկարաններում։ Սանտոլինը հիանալի տանում Է խուզումը, որի շնորհիվ բույսին կարելի Է տալ ցանկացաձ ձևը։ Երևանի պայմաններում այն լավ Է ձմեռում բաց գրունտում։