ԹՈՒՐԻՆՋԽՈՏ - ՊԱՏՐԻՆՋ ԴԵՂԱԳՈՐԾԱԿԱՆ - МЕЛИССА

Թուրինջխոտը բազմամյա խոտաբույս է, պատկանում է խուլեղինջազգիների ընտանիքին: Բույսի ցողունն ուղղաձիգ է, 30-80 սմ բարձրությամբ, քւսռակող, խիստ ճյուղավորված: Տերևները հակադիր դասավորություն ունեն: Ներքևի տերևները երկարակոթուն են, սրտաձև, սղոցանման եզրերով, իսկ վերևինները սեղմված են կարճ կոթունի վրա, երկարավուն են և ատամնավոր: Ցողունը համարյա մերկ է, ծաղիկները մանր են, 6-10 հատ նստած ոստափնջերում` հավաքված վերևի տերևածոցերում: Բաժակը կարճ է, խողովակաձև, 13 ջղերով, երկշրթանի, վերևի շուրթը` եռատամանի, ներքևինը` եռաթիակավոր: Առէջները չորս հատ են, որոնցից երկուսը բավականին երկար են: Պտուղը չոր է, պարունակում է չորս մերկ սերմեր: Ծաղկում է հունիս-օգոստոս ամիսներին:
Քիմիական բաղադրությունը: Թուրինջխոտը պարունակում է եթերայուղ, տանիներ, դառը նյութեր, միկրոէլեմենտներ և քիչ քանակությամբ լորձ, մոմ, դաբաղող նյութեր, կոֆեինաթթու, ուրսոլիոնաթթու:
Օգտագործմւսն եղանակը: Բժշկության մեջ օգտագործել են բույսի վերգետնյա մասը` ծաղիկների հետ միասին:
Բուլղարական բժշկության մեջ թուրինջխոտն օգտագործել են սրտխառնոցի, անզուսպ փսխումների, անքնության, ուղեղի թաղանթի բորբոքումների, նյարդային համակարգի թուլության, լնդախտի բուժման համար:
Հայկական բժշկության մեջ այս բույսն օգտագործել են սրտխառնոցի, ներգանգային ճնշման, մարսողական ուղու խանգարման, աղեփքանքի, աչքերի սպիտակափառության, մազարմատների բորբոքումների, մաշկային ցաների, դաշտանի խանգարումների, ուղեղի թաղանթների բորբոքումների, նյարդային համակարգի թուլության բուժման համար: 1. 25 գ թուրինջխոտն աղալ, վրան լցնել 0,5 լ եռացրած ջուր, ծածկել և 2 ժամ պահել մութ տեղում: Հետո քամել և այդ ջրաթուրմը օրը 3 անգամ 50-ական գ խմել` սրտխառնոցի, մտքի խանգարումների, ներգանգային ճնշման բարձրացման, մարսողական ուղու խանգարումների, աղեփքանքի բուժման համար:
2. Թուրինջխոտն աղալ, քամել, օրը 3 անգամ 1-ական ճաշի գդալ խմել` նյարդային համակարգի գրգռման, աղեփքանքի, դաշտանի խանգարումների բուժման համար: Կարելի է նաև թուրինջխոտի մզվածքից թրջոցներ դնել մաշկային ցաներին և մազարմատների բորբոքումներին` դրանց բուժման համար:
3. Թուրինջխոտն աղալ, քամել և մզվածքից թրջոցներ դնել աչքի վրա` սպիտակափառությունը բուժելու համար:
Ըստ Ամիրդովլաթի, թուրինջխոտի հակաթույնը խաղողի հյութն է: