ԾՆԵԲԵԿ - ASPARAGUS - СПАРЖА

Պատկանում է շուշանազգիների (Liliaceae) ընտանիքին։ Հայրենիքը Հարավային Աֆրիկան է։ Ամենատարածված սենյակային բույսերից մեկն է։ Հանդիպում են ինչպես կիսափաթաթվող, այնպես էլ կախվող (ամպելային) տեսակները։ Կիսափաթաթվողներից է փետրավոր ծնեբեկը (A plumosus Bacer), որն օժտված է չափազանց բարձր դեկորատիվ առանձնահատկություններով։ Մանր տերևավոր և խիստ մոզայիկ, ցանցառ ու թափանցիկ սաղարթը, որի ֆոնի վրա տարբեր կողմեր են ձգվում նուրբ, խիղբանման, չափազանց գեղեցիկ ցողունները, խիստ բարձր է գնահատվում։ Տերևները ձևափոխված ցողուններ են և կոչվում են կլադոդիումներ։ Ծաղիկներր սպիտակ են, գագաթնային, մանր պտուդներր կարմիր են։
Առավել դեկորատիվ է փետրավոր ծնեբեկի A. plumosus паnus Hort. այլատեսակը, իր խիտ ճյուղավորված փետրաձև ցողուններով և մանր տերևիկներով։ Կտրած խիղբերը, որոնք ջրի մեջ կարող են դիմանալ 15-20 օրից ավելի, օգտագործվում են ծաղկեփնջերում։ Մյուս դեկորատիվ տեսակներից A. sprengeri Regl.-ը որն ունի երկար, կախվող ցողուններ, որոնք կրում են մանր, կեռ, ծակող փշեր։ Կլադոդիումները գեղեցիկ, բաց կանաչ գույն ունեն, և հաճախ փնջերով դասավորված են խիղբերի մեկ կողմի վրա։ Ցողուններր բավական երկար են, Ճկուն, դեպի ցած կախվող։ Չափազանց գեղեցիկ են ամպելային թաղարներում, կամ բարձր եռոտանիների վրա։ Ծաղիկները փոքր են, աստղաձև, սպիտակ կարմրավուն, պտուղները կարմիր են սերմնահատիկները, սև Մեկ գրամ պարունակում է 25-30 հատիկ։
Բացի վերը նշված ծնեբեկներից, բարձր դեկորատիվությամբ աչքի են ընկնում A. scandens Thunbg. var. deflexus-ը և A. tenuissimus Hort-ը Վերջինս հեշտությամբ է բազմանում կատրոններով։ Երևանի պայմաններում բաց գրունտում մշակվում է A. officinalis :L. տեսակը, որր նույնպես գործածվում է ծաղկեփնջերում։ Այս բույսը աճում է նաև վայրի վիճակում և նրա մատղաշ ծիլերը օգտագործվում են որպես սնունդ։ 1 գր սերմում պարունակվում է 45-50 հատիկ։ Ծնեբեկները բազմանում են թփիկների բաժանումով և սերմերով, իսկ որոշ տեսակներ՝ նաև կտրոններով։ Ցանքը կատարվում է վաղ գարնանը՝ ջերմատներում, կավաթասերի մեջ լցրած փուխր հողում։ Սերմերը ծլում են 20-25 օրվա ընթացքում։ Երկու անգամ նախասածիլումիցհետո բուսակներր պետք է տնկել 7-9 սմ-անոց թաղարների մեջ։ Հողախառնուրդը պատրաստում են 2 մաս թեթև ճմահողից,1 մաս տերևահողից, 0,5 մաս փտած գոմաղբից և 0,5 մաս ավազից։ Բույսերի աճման հետ զուգընթաց մեծացնում են նաև թաղարների չափսերը։ Վերատնկումների ժամանակ խորհուրդ է տրվում թաղարների պատերը ծածկել գոմաղբի բարակ շերտով։ Անհրաժեշտության դեպքում կարելի է նաև վերատնկմանը զուգընթաց բույսը բազմացնել թփիկի բաժանումով։ Պետք է աշխատել արմատների վրայի պալարանման ուռուցիկները պահպանել, չվնասել։ Բույսերը հաճախակի պետք է սնուցել գոմաղբահեղուկով։ Սենյակային պայմաններում խորհուրդ է տրվում բույսերը պահել լուսամուտներինի մոտ։ Ամռան ընթացքում պահանջում են առատ խոնավություն, իսկ ձմռանը չափավոր ոռոգում և 12-15°ջերմություն։