ԴԱՆԴՈՒՌ - ՓՐՓՐԵՄ - ПОРТУЛАК

Միամյա խոտւսբույս է, պատկանում է դանդուռազգիների ընտանիքին: Բույսն ունի առանցքային արմատ` մազարմատների խիտ ցանցով պատված: Արմատը, ինչպես նաև մազարմատները կարմրավուն են: Սերմերը սև են, մանր և փայլուն: Դանդուռի ցողունները մերկ են, մսալի, գետնատարած, հիմքից ճյուղավոր: Տերևները հերթադիր են, երկարավուն, բութ, հիմքում նեղացած, մսալի: Տաղիկները տերևա- նոթներում աճում են փնջերով: Բաժակի մասերը մսալի են, բութ ողնուցով: Պսակաթերթերը վառ դեղին են, կլորավուն, մոտավորապես 10 մմ երկարությամբ:
Քիմիական բաղադրությունը: Պարունակում է նորադրենւսլին: Տերևները պարունակում են վիտամիններ: Ամբողջ բույսը պարունակում է վիտամին Е: Օգոստոս ամսին կարոտինի պարունակությունը հասնում է 76,2 մգ%: Արմատը պարունակում է գլիկոզիդներ, միկրոտարրեր:
Օգտագործման եղանակները: Բժշկության մեջ օգտագործել են դանդուռի վերգետնյա մասը և սերմերը:
Հայկական բժշկության մեջ դանդուռն օգտագործել են սեռական թուլության (իմպոտենտության), արևահարության, մարսողական ուղիների ուռուցքների, միզուղիների բորբոքումների, լյարդի, սրտի և ստամոքսի բորբոքային հիվանդությունների, թոքաբորբերի, հազի, լուծի, ականջի բորբոքային ուռուցքների, գլխի թեփոտության և միզապարկի խոցերի բուժման համար:
1. Դանդուռի մզվածքին ավելացնել քիչ վարդի յուղ և դրանով թրջոցներ դնել գլխին, արևահարությունից առաջացած գլխացավը բուժելու համար: Այդ նույն խառնուրդը կարելի է քսել ականջաբլթակի բորբոքային ուռուցքներին:
2. Դանդուռի 1 լ մզվածքին ավելացնել 50 գ նշի ձեթ և օրը 3 անգամ 50-ական գ խմել՛ հազի, ստամոքսի բորբոքումների բուժման համար:
3. Դանդուռի սերմն աղալ, մեղրով շաղախել և օրը 3 անգամ 1- ական թեյի գդալ խմել` բերանի խոռոչի բորբոքումների, թոքաբորբի, հազի, լյարդի, սրտի և ստամոքսի բորբոքային հիվանդությունների բուժման համար:
4. Պատրաստել 1 լ դանդուռի մզվածք, վրան ավելացնել 250 գ գինու քացախ, լավ թափահարել և օրը 3 անգամ 1-ական ճաշի գդալ խմել սեռական թուլության (իմպոտենտության), միզապարկի խոցերի, միզուդիների բորբոքային հիվանդությունները բուժելու համար:
5. Դանդուռը եփել, քամել և այդ ջրով գլուխը լվանալ` թեփը վերացնելու համար:
Դանդուռն աղալ, քամել և մզվածքը օրը 3 անգամ 50-ական գ խմել` ճիճվակրության, կավակերության և հողակերության, մարսողական ուղիների, լուծի, միզուդիների բորբոքումների բուժման համար: Ըստ Ամիրդովլաթի, դանդուռի հակաթույնը գինու քացախն է: