ԱԶՆՎԱՄՈՐԻ - МАЛИНА

Բազմամյա կիսաթուփ է, մինչև 1.5 մ բարձրությամբ, պատկանում է վարդազգիների ընտանիքին: Արմատները տարածված են և տալիս են բազմաթիվ ընձյուղներ` կլոր ցողուններով: Տարեկան անպտուղ ընձյուղները գլանաձև են, ուղղաձիգ, խոնարհված գագաթներով: Տերևները կենտ փետրաձև են, կազմված անհավասար սղոցեզր տերևիկներից: Պտղաբերող ընձյուղների վրա տերևները եռամասն են: Տաղիկները հավաքված են ծաղկաբույլում: Բաժակը հնգամասնիկ է, ունի հինգ պսակաթերթ, որոնք միակցված չեն: Առէջները և վարսանդները շատ են: Պտուղը բարդ է (հավաքածու), կազմված է մանր ոսկրացած կորիզներից, որոնք հասունացումից հետո հեշտությամբ անջատվում են պտղից: Ազնվամորին ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին:
Քիմիական բաղադրությունը: Ազնվամորու տերևները պարունակում են տանիններ, ասկորբինաթթու: Պտուղները պարունակում են օրգանական թթուներ` խնձորաթթու, կիտրոնաթթու, սալիցիլաթթու, մրջնաթթու, ասկորբինաթթու, տարբեր շաքարներ` գլյուկոզ ֆրուկտոզ, սախարոզ, կարոտիններ, լորձ, դաբաղանյութեր, պեկտինային նյութեր, եթերային յուղի հետքեր, միկրոտարրեր: Սերմերը պարունակում են 15% ճարպայուղ, օսլա և ածխաջրեր:
Օգտագործման եղանակները: Բժշկության մեջ օգտագործել են ազնվամորու տերևները, արմատը և պտուղները: Ռուսական բժշկության մեջ ազնվամորու պտուղներն օգտագործում են մրսածության և շնչառական օրգանների բորբոքային հիվանդությունների դեպքում: Բուլղարական բժշկության մեջ ազնվամորու տերևներն օգտագործել են լուծի, ստամոքսի և աղիքների կատառի, մաշկային ցանի, լնդախտի, նշագեղձերի բորբոքումների և շնչառական օրգանների հիվանդությունների դեպքում:
Հայկական բժշկության մեջ ազնվամորին օգտագործվել է լեղաքարային և միզաքարային հիվանդությունների, ստամոքսաղիքային ուղու խոցերի, լուծի և շնչառական ուղու օրգանների բորբոքային հիվանդու¬թյունների բուժման նպատակով:
1. 50 գ ազնվամորու տերևները չորացնել, աղալ, վրան ավելացնել 500 մլ եռացրած ջուր, թողնել 30 րոպե, քամել և օրը 3 անգամ 200-ական գ խմել շնչառական հիվանդությունները, բորբոքային հիվանդությունները բուժելու համար:
2. Ազնվամորու թարմ տերևներն աղալ, քամել և օրը երեք անգամ 100-ական գ խմել` աղեստամոքսային ուղու խոցերի և բորբոքումների, լուծի բուժման համար: Այդ նույն մզվածքը թրջոցների ձևով կարելի է օգտագործել մաշկային խոցերի և ցաների դեպքում:
3. 50 գ ազնվամորու չորացած տերևներն աղալ, վրան ավելացնել 500 գ գինու քացախ և մեղմ կրակի վրա եռացնել 15 րոպե, որից հետո վերցնել և թողնել 1 ժամ, ապա քամել և օրը 3 անգամ, ուտելուց 20 րոպե հետո, պատրաստուկից 100-ական գ խմել` լեղաքարային և միզաքարային հիվանդությունների բուժման համար:
4. Ազնվամորու խակ հատապտուղները կարելի է օրը երեք անգամ հինգական հատ ուտել` լուծի բուժման համար (ըստ Ամիր-դովլաթի): Ազնվամորու հակաթույնը մատատուկն է: