ՍԻՍԵՌ - НУТ

Սիամյա խոտաբույս է, պատկանում է թիթեռնածաղկավորների ընտանիքին: Ցողունն ուղղաձիգ է, չճյուղավորված, ունի 60 սմ բարձրություն, կենտ, փետրաձև տերևներով, ծաղիկները նստած են վերին տերևածոցերում` 1-3 հատով, սպիտակ են: Բաժակը խորն է` հինգ ատամանի, ատամները երկար են, խողովակաձև: Պսակը երկար է բաժակից, վերին վարսանդը ազատ է, սերմերը կլորավուն են, թեթև, անկյու-նավոր քթիկով: Ամբողջ բույսը ծածկված Է կոշտ մազմզուկներով:
Քիմիական բաղադրությունը: Պարունակում է գլիկոզիդներ, եռատերպենային ագլուկոնատներ, վիտամիններ, միկրոտարրեր, ինչպես նաև օձի թույնը չեզոքացնող նյութեր:
Օգտագործման եղանակները: Բժշկության մեջ օգտագործել են սիսեռի սերմերը:
Հայկական բժշկության մեջ սիսեռն օգտագործել են գլխի թեփի, աչքերի բորբոքումների, լյարդի բորբոքային հիվանդությունների, միզարտադրության պակասի, ձայնի խռպոտության, սեռական թուլության, լեղաքարային և միզաքարային հիվանդությունների, ճիճվակրության, հոդացավերի, անդամալուծության, ոսկրացավության, գոտկային ցավերի, մաշկային ցաների, բների և որքինի, սննդախանգար խոցերի բուժման համար:
1. 1 կգ սիսեռի վրա ավելացնել 2 լ նախօրոք եռացրած ջուր (60 աստիճան) և թողնել 24 ժամ, հետո քամել ու հետը խառնել հավասարաչափ գինու քացախ: Օրը 3 անգամ, ուտելուց 20 րոպե հետո, 100-ական գ խմել` ընդհանուր թուլության և սեռական թուլության բուժման համար: Այդ նույն պատրաստուկով կարելի Է գլուխը լվանալ` գլխի թեփը անցկացնելու համար:
2. 1 կգ սիսեռի վրա ավելացնել 2 լ գինու քացախ և 12 ժամ թողնել մթության մեջ: Օրը 3 անգամ ուտելուց 20 րոպե հետո, 100-ական գ ուտել` լեղաքարային և միզաքարային հիվանդությունների, ճիճվակրության բուժման համար:
3. Վերցնել հավասար քանակությամբ սիսեռ, սև չամիչ և չաման, բոլորը միասին աղալ և օրը 3 անգամ 50-ական գ ուտել` ծնկահոդերի ցավերի, հոդատապի, մարսողական ուղու խանգարումների, լյարդի բորբոքային հիվանդությունների, ջրգողության բուժման համար:
4. Վերցնել հավասար քանակությամբ սև սիսեռ, սամիթ և չաման, բոլորը միասին աղալ, ձիթապտղի յուղով շաղախել և օրը 3 անգամ 100-ական գ ուտել` անդամալուծության, ջրգողության, որովայնային ցավերի, ոսկրացավության, հոդատապի, փորափքանքի, լյարդի բորբոքային հիվանդությունների բուժման հա-մար:
5. Օրը 3 անգամ ուտել 30-ական գ կանաչ սիսեռ, գոտկային շրջանի ցավերի, սննդախանգար խոցերի, մաշկային ցաների և որքինի բուժման համար:
6. Սիսեռի ձեթը քսելը լավացնում է որքինը, մաշկային ցաները, սննդախանգար խոցերը:
Սիսեռի ձեթից կարելի է օրը 3 անգամ 1-ական ճաշի գդալ խմել` լյարդի բորբոքային հիվանդությունների, սեռական թուլության, ձայնի խռպոտության, միզարտադրության պակասի, կանանց կաթի պակասի բուժման համար: