ԻՇԱՌՎՈՒՅՏ - ՍՈՒՏ ՅՈՆՋԱ - ДОННИК ЛЕКАРСТВЕННЫЙ

Միամյա կամ երկամյա խոտաբույս է, պատկանում է թիթեռնածաղկավորների ընտանիքին: Բույսն ունի ուղղաձիգ կամ վեր բարձրացող ցողուն, որի վրա տերևները հերթական են դասավորված: Ծաղիկները մանր են` հավաքված ծաղկաբույլերում, պսակը դեղին է, առէջները տասն են, որոնցից ինը միակցված են, իսկ տասներորդը ազատ: Պտուղը ձվաձև է, մերկ, հաճախ մեկ սերմով: Ծաղկում է ամռան սկզբին:
Քիմիական բաղադրությունը: Պարունակում է մելիլոտիլ-գլիկոզիդ, թարմ բույսը չորացնելիս անջատվում է ազատ կումարին, պարունա֊ կում է նաև լորձ, խոփն, խեժանյութեր, տանին, ֆլավոնային գլիկոզիդ (ծաղիկներում), ճարպանման նյութեր, ասկորբինաթթու, շաքար, սպիտակուց, ճարպայուղ և օսլա (սերմի մեջ):
Օգտագործման եղանակները: Բժշկության մեջ օգտպգործել են իշառվույտի վերգետնյա մասն ամբողջությամբ:
Բուլղարական բժշկության մեջ իշառվույտն օգտագործել են թարախային վերքերի, հոդատապի, միջին ականջի բորբոքումների, գլխացավի, անքնության, հիստերիայի, աղեփքանքի, հոդացավերի բուժման համար:
Հայկական բժշկության մեջ իշառվույտն օգտագործել են մտագարության (շիզոֆրենիա), լուսնոտության, տեսողության վատացման, ջրգողության, սեռական օրգանների թուլության, մարմնի դողի, ներքին արյունահոսության, ամորձացավի, միզապարկի բորբոքման, դիզենտերիայի, մարսողական ուղու խանգարումների բուժման համար:
1. Իշառվույտի մզվածքից օրը 3 կաթիլ կաթեցնել քթանցքերը` մտագարության և լուսնոտության բուժման համար:
2. 20 գ իշառվույտի մզվածքի վրա ավելացնել 200 գ մեղրաջուր և օրը 3 անգամ 50-ական գ խմել` տեսողության թուլացման, ջրգողության, սեռական թուլության, մարմնի դողի, ներքին արյունահոսության բուժման համար:
3. 20 գ իշառվույտի մզվածքի վրա ավելացնել 200 գ գինի և օրը 3 անգամ 50-ական գ խմել` միզապարկի բորբոքման, ամորձիների ցավի, ջրգողության, մարսողության խանգարման, լուծի բուժման համար:
4. Իշառվույտի սերմն աղալ և օրը 3 անգամ 2-ական գ խմել` սեռական թուլության բուժման համար:
Իշառվույտի հակաթույնը եղրդակն է, փոխարինողը` երեքնուկը: